Monday 22 August 2011

Teip Translations


Chonaic mé dráma Brian Friel, Translations, don chéad uair le déanaí. Baineann an dráma le meath na Gaeilge i nDún na nGall, in áit darbh ainm Baile Beag.

Tá sé suite in 1833 agus an tSuirbhéireacht Ordanáis ag déanamh Béarlaithe ar logainmneacha na tíre. Bhí go leor cloiste agam faoi Translations i rith na mblianta, ach bhí díomá orm faoin dráma.

Shíl mé roimh ré gur léiriú ar na fáthanna gur tháinig meath ar an nGaeilge a bhí ann, ach theip ar an dráma an t-athrú sóisialta ollmhór seo a mhíniú.

Cuirtear go leor cúiseanna chun cinn i rith Translations le míniú a thabhairt ar an bhfáth gur fhoghlaim daoine Béarla – bochtanas, imirce srl. Sean scéal agus meirg air atá ann.

Tuigeann gach duine na buntáistí a bhaineann leis an mBéarla. Thuig daoine é in 1833 agus tuigeann daoine timpeall na cruinne é in 2011.

Níl mistéir nó iontas ag baint le hÉireannaigh san 19ú hAois a bheith ag iarraidh Béarla a fhoghlaim – is rud iomlán nádúrtha go bhfoghlaimeodh daoine teanga na himpireachta atá i gceannas ar a dtír. D'fhoghlaim daoine i dTíomór Thoir Indinéisis, d'fhoghlaim Seicigh, Slóvacaigh agus Polannaigh Gearmáinis, d'fhoghlaim Eastónaigh, Laitviaigh agus Liotuánaigh Rúisis.

Chuir Translations neart roghanna bréagacha os comhair an lucht féachanna – Béarla nó Gaeilge, Béarla nó bochtanas, (go deimhin tugann an dráma le fios nár mhúin scoileanna scairte an Béarla, ach nílim cinnte an bhfuil sé sin fíor).

An difríocht idir Éireannaigh agus Tíomóraigh, Seicigh, Eastónaigh srl ná nár stop siadsan ag labhairt a dteangacha dúchais tar éis dóibh teangacha a máistrí a fhoghlaim.

Ó thaobh cúrsaí teanga in Éirinn ní hé 'Cén fáth ar fhoghlaim daoine Béarla' an cheist is tábhachtaí, ach 'Cén fáth ar stop daoine ag labhairt Gaeilge.”

Theip ar Translations díriú ar an gceist seo.

Is cinnte gur chuir na Breatanaigh brú ar dhaoine droim láimhe a thabhairt don Ghaeilge, ach níor chuir siad iachall ar éinne. Féin-mharú cultúrtha a bhí ann.

Níl na fáthanna don fhéin-mharú seo chomh láidir is a bhí, ach tá siad fós beo in Éirinn, rud a mhíneoidh mé in alt amach anseo, agus tá siad fós ag baint an bhoinn den Ghaeilge.

Thursday 11 August 2011

Riots in the UK


The authorities in the UK seem to have regained control of the streets following days of looting and rioting.

I've no doubt that most of the people involved in the chaos are those who normally spend their days and nights robbing, joyriding, intimidating residents and generally making people's lives a hell.



That doesn't mean that law and order is the only response to this issue. There is rarely a clear line between criminal, sociopathic elements and the rest of society.

Increased poverty, unemployment and reduced services like community centres etc will swell the ranks of the 'disaffected youth' making outbursts like those seen in England more likely.

Letting criminals in the middle and upper classes away with behaviour that can lead to massive spending cuts or bankrupt a nation entirely also doesn't help with the 'working man is a sucker' argument of criminals either.

www.twitter.com/colmobroin

Monday 1 August 2011

NAMA: Cairt na ngaimbíní


Tá cúpla scéal suimiúl sna meáin faoi NAMA le déanaí a léiríonn nach bhfuil ann ach cairt do ghaimbíní na hÉireann.

Bunaíodh NAMA chun drochfhiacha maoine na mbanc a thógáil óna gcuid cuntas. An teoiric a bhí ann ná go mbeadh na bainc in ann iasachtaí a thabhairt go comhlachtaí dá mbainfí na drochfhiacha. Gan amhras theip go hiomlán ar an mbunaidhim sin.

An dara chuid den phlean ná go gcoimeádfadh NAMA an mhaoin go dtí gur ardaigh praghsanna in athuair agus go bhféadfeadh siad brábús a dhéanamh amach anseo. Ach céard a tharlaíonn mura n-ardaíonn na praghsanna?

Tá go leor forbairtí ceannaithe ag NAMA ó na bainc, 8,000 teach san áireamh, ach má thiteann luach na maoine seo caillfidh NAMA airgead (chaill siad €1.1bn in 2010). De réir mar a thiteann luach na bhforbairtí atá ag NAMA ardóidh caillteannais na háisíneachta agus an costas don cháiníocóir.

Anois tá NAMA ag cur a ladhar isteach sa mhargadh tithíochta ach ag séanadh ag an am céanna go bhfuil siad ag cur a ladhar isteach sa mhargadh tithíochta.

An aidhm ná an margadh a “spreagadh”. Má cheannaíonn tú teach ó NAMA ar €200,000 le hearlais €20,000, mar shampla, íocfaidh NAMA as má thiteann an luach 20% thar cúig bhliana. Má thiteann an praghas €40,000, ní bheidh ort ach €140,000 a íoc arais chuig na bainc – íocfaidh NAMA, sé sin an pobal, as an gcuid eile.

Nochtaíodh chomh maith go mbeidh na forbróirí atá ag comhoibriú le NAMA in ann airgead a dhéanamh fiú má tá an praghas a dhíoltar a gcuid maoine faoi bhun an luach a bhí ar na hiasachtaí sa chéad dul síos.

Mar shampla, dá mba rud é gur íoc NAMA €600m chun iasacht €1bn a bhaint ó leabhair na mbanc, gheobhaidh an forbróir a fuair an iasacht sin 10% de bhrabús NAMA má éiríonn leo an fhorbairt a dhíol ar €650m, mar shampla. Beidh muintir na hÉireann ag íoc as an gcaillteanas €350m a rinne na bainc ar an iasacht sa sampla seo – athchaiptliú a ghlaotar air.

Anuas ar sin tuairiscítear go bhfuil NAMA ag admháil anois nach mbeidh siad in ann suas le €37bn a fháil ar ais ó fhorbróirí. 'Maithiúnas fiachais' an t-ainm atá ar seo. Beidh ar an bpobal glacadh leis na fiacha seo de réir mar a sheasann rudaí.

Aisteach go leor ach nuair a mholtar 'maithiúnas' d'iarfhiacha na mbanc agus na bhforbróirí atá a i seilbh an cháiníocóra, deirtear go scriosfadh a leithéid córas baincéireachta na hEorpa, nó an domhan fiú.

Is fior go bhfuil rialacha ar leith do Mháistrí na Cruinne agus rialacha eile don chosmhuintir.

Níl i NAMA ach cairt do na máistrí áitiúla.